Osobnosti polského filmu
|
Zbigniew Rybczyński (1949)
Znaczenie dla polskiej kinematografii
Zbigniew Rybczyński: reżyser filmów eksperymentalnych (np. film Orkiestra, nagrodzony w 1990 Emmy za efekty specjalne), teledysków (np. Imagine Johna Lennona, za który otrzymał w 1987 roku „Srebrnego Lwa” w Cannes), operator, wykładowca, autor zdjęć do filmów dokumentalnych a także instruktor, wynalazca oraz tytan pracy. Przyrównywany do Georgesa Mélièsa, który był pierwszym reżyserem w historii kina. Jest jednym z najbardziej utalentowanych polskich twórców związanych z kinematografią. Świadczy o tym chociażby fakt, że jako pierwszy Polak otrzymał Oscara (Tango w 1983 roku, nagroda za Najlepszy Krótkometrażowy Film Animowany). Współpracował m.in. z Bogdanem Dziworskim, Wojciechem Wiszniewskim, Filipem Bajonem. Stale współpracuje z artystą malarzem Miłoszem Bendyktowiczem. Eksperymentuje z materią sztuk wizualnych i umiejętnie korzysta z najnowocześniejszych technologii (technika blue box, komputerowa obróbka obrazu).
Jako pierwszy twórca sięgnął po system Hihg Definition. Jego badania nad efektami specjalnymi oraz obrazem doprowadziły do rewolucji w sferze obrazu elektronicznego. Rozwiązania, nad którymi pracował aktualnie wykorzystywane są zarówno w przemyśle filmowym jak i telewizyjnym. Posługuje się systemem komputerowym sterującym kamerą o nazwie motion control, który sam skonstruował. Jego marzeniem bowiem jest wynalezienie takiego sposobu zapisu obrazu, który oddawałby dokładnie to, co człowiek widzi, łącznie z koniuszkiem nosa, czy konturami okularów. Pracę z komputerem ceni sobie przede wszystkim dlatego, że według niego „można bawić się w czarodzieja”. Jego filmy można równie dobrze nazwać spektaklami. W sposób (auto)ironiczny wykorzystuje wytarte kalki, archetypy. Niekiedy stosuje pastisze znanych dzieł.
Biografia
Zbigniew Rybczyński (pseudonim Big Zbig) urodził się 27 maja 1949 roku w Łodzi. Ukończył liceum plastyczne w Warszawie, po którym przez rok pracował w Studiu Miniatur Filmowych jako animator. W 1969 roku dostał się na wydział operatorski łódzkiej PWSFTviT (dyplom w 1973 roku). Jako student był członkiem awangardowej grupy WARSZTAT FORMY FILMOWEJ, a także zrealizował etiudy Kwadrat i Take Five. Po studiach tworzył w Studiu Małych Form Filmowych Se-Ma-For w Łodzi, gdzie zadebiutował filmem Plamuz (był to w Polsce jeden z pierwszych animowanych teledysków muzycznych).
W 1982 roku zaczął pracować na kontrakcie Filmu Polskiego w Austrii (Wiedeń), gdzie dostał azyl polityczny. Gdy został wyróżniony Oscarem za Tango w 1983 roku, postanowił przeprowadzić się do USA (Los Angeles, Nowy Jork), gdzie na zamówienie telewizji kręcił teledyski (zyskał dzięki temu sławę i pseudonim Big Zbig) oraz filmy krótkometrażowe. Jego ulubioną techniką jest praca z wideo w systemie HD (High Definition, czyli telewizja wysokiej rozdzielczości). Tą techniką zrealizował chociażby Schody (inspiracja sceną z filmu Eisensteina Pancernik Potiomkin), Czwarty Wymiar, Orkiestra, Kafka.
W 1987 roku otworzył własne studio filmowe Zbig Vision Studio, które po pięciu latach z powodów finansowych musiał zamknąć. Od 1994 do 2001 przebywał w Niemczech, gdzie pracował w międzynarodowym eksperymentalnym ośrodku w Berlinie, jednocześnie wykładając na Wyższej Szkole Mediów w Kolonii. Po tym okresie powrócił ponownie do USA. W 2008 roku otrzymał od Ministerstwa Kultury medal Gloria Artis, Łódzka Szkoła Filmowa przyznała mu tytuł doktora Honoris Causa, natomiast artyści wręczyli mu nagrodę im. Katarzyny Kobro. Obecnie mieszka w Polsce i pracuje nad filmem „The Short History of White People” wraz z izraelskim pisarzem Eli Barburem.
Opracowała Maja
Milanowska _____________________________________________________________________
Filmografia
1972 KWADRAT (Square) – film
krótkometrażowy, TAKE FIVE -
film krótkometrażowy
1973 PLAMUZ (Music Art) – film
krótkometrażowy
1974 ZUPA (Soup) – film
krótkometrażowy
1975 NOWA KSIĄŻKA (New Book) –
film krótkometrażowy, LOKOMOTYWA (Locomotive) – film
krótkometrażowy, ŚWIĘTO (Holiday) – film krótkometrażowy
1976 OJ! NIE MOGĘ SIĘ ZATRZYMAĆ! (Oh, I Can't Stop!) – film krótkometrażowy, WEG ZUM NACHBARN (Way To Your Neighbor) – film krótkometrażowy
1977 PIĄTEK - SOBOTA (Friday -
Saturday)- film krótkometrażowy, MEIN FENSTER (Moje okno -
My Window) – film krótkometrażowy
1980
TANGO-
film krótkometrażowy,
MEDIA - film
krótkometrażowy, SCENY NARCIARSKIE Z FRANZEM KLAMMEREM (Ski
Scenes with Franz Klammer) -dokumentalny film
1981 WDECH-WYDECH (Inhale-Exhale)
– paradokumentalny film
1984
THE DISCREET CHARM OF THE DIPLOMACY - eksperymentalne,
krótkie video, THE DAY BEFORE - eksperymentalne, krótkie
video
1985 MINUS ZERO (Mniej niż zero)- teledysk muzyczny, wykonawca LADY PANK
1986 IMAGINE – teledysk
muzyczny HD, muzyka:
John Lennon, THE ORIGINAL WRAPPER - teledysk muzyczny,
wykonawca LOU REED, HELL IN PARADISE - teledysk muzyczny,
wykonawca YOKO ONO, OPPORTUNITIES - teledysk muzyczny,
wykonawca PET SHOP BOYS
1987 LET'S WORK - HDTV teledysk
muzyczny, wykonawca MICK JAGGER
1990 THE ORCHESTRA (ORKIESTRA)- HD długi film
1991 MANHATTAN - eksperymentalny film HD, WASHINGTON - eksperymentalny film HD
1992 KAFKA - HD długi film, CURTAINS - czołówka dla Tonight
Show
2006 WIERSZ NA MANHATTANIE - film dokumentalny |
|
||||
|
|
Sylwester Chęciński | ||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
Krzysztof Kieślowski | ||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
Władysław Pasikowski | ||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
Jerzy Skolimowski | ||||
|
|
Jerzy Stuhr | ||||
|
|
Andrzej Wajda | ||||
|
|
Zbigniew Zamachowski | ||||
|
|
|||||
|
|
|
||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
|
|
|||||
