Twórcy filmu czeskiego

 

Jan Hřebejk

 

Znaczenie dla czeskiej kinematografii

 

        Jan Hřebejk to jeden z najciekawszych i najpopularniejszych twórców młodego pokolenie w czeskim kinie. Jego filmy zdobywają liczne nagrody. Artystyczny i kasowy sukces przyniósł  film Šakalí léta (1993) opowiadający o narodzinach rock'n'rolla w Czechach. Musical otrzymał pięć Czeskich Lwów i specjalną nagrodę jury na festiwalu w Gijón. Międzynarodowy sukces zapewnił mu siedem lat później obraz Musíme si pomáhat (2000 ), oparty na faktach wojenny komediodramat o czeskim małżeństwie, które pomaga przetrwać żydowskiemu uciekinierowi z obozu koncentracyjnego. Film był nominowany do Oscara, otrzymał nagrodę FIPRESCI na MFF w Cottbus, sześć Czeskich Lwów i szereg nagród na festiwalach w Pilsen, Portland, Sydney i Vancouver.  Wydarzeniem stało się również Horem pádem, prezentowane w Polsce na Warszawskim Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w 2004 roku. Nagrodzony pięcioma Czeskimi Lwami film miał swoją premierę w Cannes, a prezentowany był również na festiwalach w Cottbus, Toronto i Kopenhadze.

        Hřebejk zachwyca publiczność inteligentnym i dowcipnym spojrzeniem na trudną historię swojego kraju, w groteskowy sposób pokazuje przewrotne losy bohaterów, którzy zmieniają się razem ze społeczno – polityczną sytuacją Republiki Czeskiej. W Musíme si pomáhat  mierzy się z problemem II Wojny Światowej, w Pupendo ukazuje sytuację artysty w czasach reżimu komunistycznego, Pelíšky to przypomnienie roku 1968, najbardziej bolesnego momentu w powojennej historii Czechosłowacji, natomiast Kráska v nesnázích to historia czasów przełomu ustrojowego.

        Hřebejk w swoich filmach opowiada obrazem, pozwala wybrzmieć emocjom, wykorzystując do tego muzykę, komizm i przede wszystkim montaż, prowadzi ciekawą, specyficzną narrację. W jego obrazach  pojawia się cała galeria ekscentrycznych i zabawnych postaci, które chcą żyć po nowemu, ale nie zawsze udaje im się zmienić swoją mentalność. Typowy bohater Hřebejka jest naturalny i zwyczajny, boryka się z  problemami życia codziennego, z którym może się utożsamić każdy człowiek.

        Reżyser doskonale wpisuje się w czeską tradycję filmową,  za cechy charakterystyczne jego twórczości można uznać: absurd, groteskę, ironię, ciepły humor, wnikliwą obserwację świata.

 

Biografia 

 

        Jan Hřebejk (czeski reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta i aktor) urodził się 27 czerwca 1967 roku w Pradze. W latach 1987 - 1991 studiował dramaturgię i scenopisarstwo w Praskiej Szkole Filmowej FAMU. Znajomość z Petrem Jarchovsky, rozpoczęta w okresie studiów, do dziś owocuje niemal przy każdym filmie. Swoją współpracę rozpoczęli od nakręcenia krótkometrażowych filmów: Co všechno chcete vědět o sexu, ale bojíte se to prožít (1988) i Rok 1948 (1989) wg scenariusza Petra Zelenky, dzięki czemu już na początku zdobywali liczne wyróżnienia i popularność na czeskich festiwalach filmowych. Artystyczny i kasowy sukces przyniósł im film Sakalí léta (1993). Razem z Janem Malířem w 1996 roku zrealizował serial dla dzieci Kde padají hvězdy?, który zyskał popularność w wielu europejskich krajach. W 1999 roku nakręcił megahit Pelíšky, a rok później Musíme si pomáhat, komediodramat nominowany do Oscara, który otrzymał nagrodę FIPRESCI na MFF w Cottbus, sześć Czeskich Lwów i szereg nagród na festiwalach w Pilsen, Portland, Sydney i Vancouver.

        Hřebejk ma na swoim koncie także dorobek teatralny. Jako reżyser przedstawień teatralnych debiutował w 1997 roku spektaklem Niebezpieczne związki. W późniejszych latach dokonał także adaptacji scenicznej Bullets over Broadway Woody Allena oraz Amadeusza.

Jan Hřebejk jest bez wątpienia najlepszym współczesnym reżyserem, o czym świadczy fakt, że każdy jego kolejny film jest oczekiwany z niecierpliwością także poza granicami Czech.

 

         Opracowały Karolina Michalik i Klaudia Wrzeszcz.

 

Filmografia

 

reżyseria:

  • Kawasakiho růže

  • Nestyda

  • U mě dobrý   

  • Niedźwiadek   (Medvídek)

  •  Piękność w opałach   (Kráska v nesnázích)

  • Na złamanie karku   (Horem pádem) 

  • Pupendo

  • Musimy sobie pomagać   (Musíme si pomáhat)

  • Pod jednym dachem   (Pelíšky)

  • Česká soda

  •  Bigbeatowe lato   (Šakalí léta)

  • Nedělejte nic pokud k tomu nemáte vážný důvod

 

scenariusz:

·         Nestyda

·         Na złamanie karku   (Horem pádem)

·          Musimy sobie pomagać   (Musíme si pomáhat)

·          Bigbeatowe lato   (Šakalí léta) 

·         Pějme píseň dohola